ارزیابی روایتی منسوب به امام حسن عسکری (ع) در نقد فلسفه و عرفان

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام وحید واحد جوان استاد دانشگاه تهران در یادداشتی به ارزیابی روایتی منسوب به امام حسن عسکری (ع) در نقد فلسفه و عرفان پرداخته است:

در برخی از کتب به امام عسکری علیه السلام نسبت داده اند که به ابوهاشم جعفری فرمود: ای اباهاشم! زمانی فرا می‌رسد که… علمای آن زمان بدترین جنبندگان روی زمین اند؛ از آن جهت که به فلسفه و تصوف گرایش دارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به خدا سوگند که آنان جزو سرکشان و گمراهان اند. به دوستی دشمنان ما اصرار می‌ورزند و شیعیان و دوستان ما را گمراه می‌کنند. اگر به مقام و منصبی دست یابند از رشوه خوری سیر نشوند. اگر تحقیر شوند، ریاکارانه به عبادت خدا روی می‌آورند. اینان رهزنان مؤمنان و دعوتگران به مذهب بی دینان اند.... (اردبیلی، حدیقه الشیعه ۷۸۵)

بررسی سند

اولین کتابی که این روایت را نقل می‌کند حدیقة الشیعة است. دیگران از او نقل کرده اند. بارها عرض شده که کتاب حدیقة الشیعه، سال‌ها پس از مقدس اردبیلی تنظیم شده و با توجه به نگارش کتاب کاشف الحق، در سال ۱۰۵۸ در هند و مبارزه جدی با صوفیه در ۱۰۶۰ به بعد توسط برخی علما، نتیجه می‌گیریم که این کتاب در فاصله سال‌های ۱۰۷۰ تا ۱۰۹۰ تنظیم و جعل شده و با تکثیر نسخه، به نام محقق اردبیلی شهرت یافته است. پس حدیقه الشیعه کتاب معتبری نیست.

به فرض اگر حدیقه، معتبر باشد و مجعول نباشد، عرض می‌شود حدیقة الشیعة این روایت را به سید مرتضی بن داعی رازی نسبت می‌دهد و از او به شیخ مفید و از او به احمد بن‌محمد بن‌حسن بن‌ولید و از او به پدرش (محمد بن‌الحسن) و از او به سعد بن‌عبدالله و از او به محمد بن‌عبدالله و در نهایت به محمد بن‌عبدالجبار می‌رساند.

از محمد بن عبدالله و از طریق محمد بن عبدالجبار تنها یک روایت در منابع ما ثبت شده است که مربوط به زکات فطره می‌شود (شیخ صدوق‏، بی‌تا: ۲/۳۹۸). این بدین معنا است که محمد بن‌عبدالله هیچ روایتی از محمد بن‌عبدالجبار جز همین یک روایت نقل نکرده است.

درباره افراد سلسله این روایت باید گفت در بین راویان آن محمد بن‌عبدالله (مسمعی) قرار دارد که مجهول است و ابن ولید وی را تضعیف کرده است (خویی، ۱۴۱۰: ۱۶/۲۵۹)

نتیجه اینکه سند این روایت، معتبر نیست و به احتمال قوی، جعلی است.

بررسی دلالی

به فرض که سند، درست باشد (که نیست) این روایت ناظر به فلسفه‌های دروغین و غیر الهی و تصوف‌های انحرافی و عرفان‌های کاذب است؛ نه فلسفه و عرفان اسلامی که از متن دین و قرآن استفاده می‌کند و ترازوی خود را برهان و قرآن می‌داند و علمای بزرگی مثل صدرالمتألهین، امام خمینی، علامه طباطبایی و علامه حسن زاده آملی پرچمدار آن هستند.

خواجه طوسی در عصر مغولان، شیخ بهایی ومیرداماد در عصر صفویه و امام خمینی در عصر حاضر نمونه‌های کاملی از علما هستند که به منصب‌های عالی دست یافته اند؛ اما کسی اوصاف گفته شده در روایت را (مانند اگر به مقام و منصبی دست یابند از رشوه خواری سیر نشوند. اگر تحقیر شوند، ریاکارانه به عبادت خدا روی می‌آورند.) در آنان نه تنها سراغ ندارد که تصور آن را هم به خود راه نمی‌دهد.

نکته دیگر اینکه روش اهل بیت علیهم السلام تقویت تهذیب نفس (اخلاق و عرفان)، تشویق به معرفت خداوند از طریق تعقل (فلسفه صحیح) و شهود (عرفان صحیح) بود.

قاعده

نقل روایت، خیلی مهم نیست. روایت غیر از خود عترت است. فهم و درایت روایت، خیلی مهم است. همچنان که فهم درست قرآن و عمل به آن خیلی مهم است. اگر قرار بر نقل روایت باشد، برای تحریف قرآن هم روایت داریم اما آیا آن روایات را بررسی سندی و دلالی نمی‌کنیم؟

کد خبر 5058110

منبع: مهر

کلیدواژه: امام حسن عسکری ع عرفان اسلامی فلسفه اسلامی معرفی کتاب سازمان اوقاف و امور خیریه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی رادیو گفتگو توهین به پیامبر امام رضا ع ویروس کرونا رضا داوری اردکانی پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات مرکز فرهنگی شهر کتاب مقام معظم رهبری تمدن اسلامی مهدویت محمد بن عبدالله

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۷۸۹۲۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

روایتی از شوق همه‌جانبه معلم بروجنی در تربیت نسل آینده

معلمان به سبب ایثار و خدمت در راستای تحقق آرمان راستین، تلاش و مشقت بسیار بردوش نهادند تا به دانش‌آموزان خویش، دانش و تجربه را توأمان بیاموزند. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرکرد، سختی و مشقتِ نهفته در راه علم‌آموزی را، چیزی به جز از عشق، درمان نیست و این عشقِ به تعلیم و تدریس است که معلمان را در مسیر آموزگاری پایدار کرده است. امام خمینی(ره) معلمی را شغل انبیاء خطاب کردند و در این باره فرمودند: نقش معلم در جامعه، نقش انبیاست. انبیا هم معلم بشر هستند.نقش بسیار حساس و مهمی است؛ و مسئولیت بسیار زیاد دارد.

سیدسارا بخشایش، دبیر نمونه استان چهارمحال وبختیاری که 16 سال سابقه خدمت در کسوت معلمی را دارد این بار در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم از شور و اشتیاق خود برای آموزگاری می‌گوید و لازمه گام نهادن در عرصه تعلیم و تربیت را عشق، اشتیاق و صبوری می‌داند.

وی در سال تحصیلی جاری به عنوان معلم نمونه مقطع متوسطه در سطح استان چهارمحال و بختیاری انتخاب شده است.

سارا بخشایش در استان چهارمحال وبختیاری، شهرستان بروجن الفبای علم را آموخت و به پاسداشت دانش آموزی از محضر معلمان دلسوزش، معلمی را پیشه کرد و در حال حاضر در دبیرستان‌های نمونه مجتهده امین و استعدادهای درخشان فرزانگان بروجن مشغول به تعلیم و تربیت نسل آینده است.

وی رشته شیمی را بسیار دوست داشت، اما دبیری شیمی را انتخاب کرد که در آن زمان پذیرش او در این گرایش تنها در دانشگاه کاشان که جزء دانشگاه‌های مطرح کشور به شمار می‌رفت امکان پذیر بود. در دوران دانشجویی نمی‌دانست که آیا می‌تواند معلمی را به عنوان شغل آینده بپذیرد یا نه و حتی در عشق و علاقه خود نسبت به حرفه دبیری تردید داشت که با گذشت زمان تردید او به عشق بی‌پایان او در راه تعلیم و علم آموزی تبدیل شد.

معلم نمونه استان چهارمحال و بختیاری عامل پذیرش سختی‌ها و گرفتاری‌های در مسیر پیش روی خود را عشق و علاقه‌ای می‌دانست که با گذشت زمان در کار و حرفه‌اش پررنگ‌تر می‌شد.

سارا بخشایش در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در شهرکرد، اظهار داشت: یک معلم با تمام وجود تلاش می‌کند آنچه را که می‌داند به دانش‌آموزان خود بیاموزد و در این مسیر باید سختی‌های زیادی را به جان بخرد، سختی‌هایی که در هر دوره هست و هر بار به شکلی در می‌آید.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: معلم از لحظه‌ای که پا در کلاس می‌گذارد، نمی‌تواند فارغ از دانش‌آموزانش باشد، زیرا ارتباط مستمر در طول زمان کلاس، لازمه معلمی است و تنها به آموزش و تدریس محدود نمی‌شود.

این معلم نمونه گفت: معلم باید همواره شرایط روحی و جسمی دانش‌آموزان خود را ارزیابی کند، چرا که بدون برقراری ارتباط با آن‌ها نمی‌تواند آموزش را به درستی پیش ببرد و من در جایگاه یک معلم تمام تلاشم بر این بوده است که قبل از معلمی، برای دانش‌آموزانم دوست باشم تا بتوانم همراه و مشوق خوبی برای آنها باشم.

بخشایش، مفهوم رنج تا گنج را از اعماق دل و باعشق و ارادت بسیار به تصویر کشید  و ادامه داد: در جامعه امروزی اساسی‌ترین کار، تعلیم و تربیت است و این رسالت مهم بر دوش معلمان است، زیرا معلم با نسل آینده‌ساز جامعه در ارتباط است و بی‌شک نتیجه کار او در دو حوزه آموزش و پرورش، روی آینده کشور بیش از هر عامل دیگری تأثیرگذار است.

آموزگار بروجنی در گوشه‌ای از سخنان خود، دلسوزی‌های یک معلم را نسبت به دانش آموزان و نسل آینده بازگو می‌کند و از اندیشه معلمی آموزگاران می‌گوید: یک معلم همچنان که خود را در برابر احوالات و سرنوشت عزیزانش مسئول می‌داند، به دانش‌آموزانش اهمیت می‌دهد و بدون هیچ چشم‌داشتی در راستای رسیدن آنها به اهدافشان می‌کوشد، چرا که در اندیشه معلمی، موفقیت دانش آموزان بهترین پاداش برای رسالت انبیایی او است.

این آموزگار با وجود گلایه‌هایی که از عدم توجه جامعه و برداشت و تصور اشتباه نسبت به حرفه معلمی داشت، صادقانه در مسیر علم آموزی خدمت کرده است و این گلایه‌ها موجب این نشده است که در شغلی که عاشقانه به آن عشق می‌ورزد کوتاهی کند.

انتهای پیام/7540